
Հայանտանի պարածանրամարտի նորաստեղծ ֆեդերացիայի նախագահ , պարաօլիմպիակական մարզաձևերի մարզիչ Օնիկ Հովակիմյանը հաղթանակի ոգեկոչումով է ամեն օր մտնում մարզաբազա։ Նախ հոգեբանական վարժանք՝ որ հաշմանդամությունը պարտություն չէ, քանի դեռ ոգով ձգտում ես հաղթանակի։
Ֆեդերացիան կազմավորվեց 2020-ի Ղարաբաղյան 41-օրյա պատերազմից անմիջապես հետո, երբ պարզ դարձավ, որ հազարավոր զոհերից բացի ցավալիորեն ունենք նաև տասնայակ հազարի հասնող հաշմանդամներ։
Օնիկ Հովակիմյանը պատմում է, թե ինչպես են քաղաքից քաղաք, գյուղից գյուղ անցել, հանդիպել հաշմված երիտասարդների հետ, համոզել, քաջալերել են, որպեսզի սկսեն զբաղվել սպորտով։ Մարզիչն է ասում,- «Ամեն ինչ անում ենք, որպեսզի սպորտի միջոցով երիտասարներին կյանք վերադարձնենք»։ Այս փորձը Օնիկ Հովակիմյանն արդեն ձեռք էր բերել դեռևս 2016-ի քառօրյա պատերազմից հետո։ Այսօր արդեն երբեմնի կյանքի նկատմամբ անտարբեր ու հուսահատ երիտասարդներից շատերը ներկայացնում են Հայաստանը պարաօլմպիական տարբեր մարզաձևերում միջազգային ամենահեղինակավոր մրցաշարերում։
Օնիկ Հովակիմյանը Հայաստանում իր տեսակի մեջ եղակի և միակ մարզիչն է , որը մարզում է պարաօլիմպիական և ձմեռային և ամառային մարզաձևերով զբաղվող մարզիկներին՝ պարածանրամարտ, գնդի հրում, անվասայլակավազք, պարադահուկավազք։ Նրա բացառիկ մարզական մեթոդաբանությունը արդեն իսկ հայկական հաշմանդամային սպորտի՝ աշխահում ճանաչելի անուններ է կերտել՝ Սարգիս ստեփանյան, Ստաս Նազարյան, Հայկ Աբգարյան, Էրիկ Գրիգորյան, Սպարտակ Նազարյան, Սմբատ Կարապետյան։
Հաշմանդամային սպորտի բազմապրոֆիլ մարզչի հատուկ մեթոդաբանության հիմքում երիտասարդների պոտենցիալի ճիշտ գնահատումն է, ֆիզիկական և հոգեբանական նախադրյալների ապահովումը, որը հնարավորություն է տալիս ուղղորդել դեպի համապատասխան մարզաձև և ապահովել հաջողություններ։
Ինչպես անտեսել ցավը , ինչպես հաղթահարել ձախողման բարդույթը և ինչպես բացահայտել անգամ ոչ լիարժեք մարմնում թաքնված ֆիզիկական ուժը, Օնիկ հովակիմյան գիտի սեփական փորձից։
1988-ին Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժի հետևանքով 9-ամյան Օնիկը կորցրեց աջ ոտքը՝ մանկուց կրելով հաշմանդամության ծանր բեռը։ Իր համար ևս սեփական եսը վերագտնելու, հետագա կյանքը վերաիմաստավորելու ուղին դարձեավ սպորտը։
Տևական մարզումներից հետո Օնիկ Հովակիմյանը իր մարզական կարիերայում արդեն ներկայանալի մասնակցություններ ցուցաբերեց, որոնցից հատկանշական էին 1999-ին նյու Յորքում , 2000-ին Փրովիդենսում, 2004-ին Լոս Անջելեոսում անցկացված անվասայլակավազքի մարաթոնները։ Վերջինի համար Հովակիմյանին Լոս Անջելեսի քաղաքապետի անունից տրվել է մասնակցության հատուկ սերտիֆիկատ։
2004-ին Օնիկ Հովակիմյանն առաջին անգամ մասնակցեց պարաօլիմպիական խաղերի և արդեն ադմինիստրատիվ մարզչի կարգավիճակով, որը նոր ձեռքբերում էր և ըստ էության առաջին քայլերը դեպի մարզիկից-մարիչ անցում.
Արդեն 2021թվ-ին մարզիչ Օնիկ Հովակիմյանի գլխավորած պարաաթլետների հավաքականի թիմը մասնակցեց առաջին
մեծ միջազգային մրցաշարին։ Լեհաստանում անցկացված եվրոպայի առաջնությանը հայաստանի պարաաթլետներն առջին անգամ հանդես եկան թիմային կազմով։ Մինչ այդ հայ մարզիկները միայն անհատական մասնակցություն են ունեցել։ Անվասայլակավազքի 100 և 400 մետր տարածության մարցաշարում Հովակիմյանի մարզիկները ոգևորիչ արդյունքներ գրանցեցին։
Հայ պարաաթլետների հաջորդ խոշոր թիմային մասնակցությունը 2022-ին Մեքսիկայի Մոնտերեյ քաղաքում էր, որպեղ անցկացվում էր պարաաթլետիկայի աշխարհի գրանպրին։ Թիմը կրկին գխավորում էր Օնիկ Հոկավիմյանը։ հայաստանը ներկայացնող մարզիկներից երեքը մասնակցելով T 54 , մեկը՝ T 53 դասակարգերում՝ ընդգրկվեցին լավագույն տասնյակում։
2021-24թթ-ին Օնիկ հովակիմյանի գլխավոևությամբ տարբեր երկրներում ավել քան մեկ տասնյակ ուսումնամարզական հավաքներ են անցկացրել՝ նախապատրաստվելով նոր հաղթանակների։
Իր մարզչական կարիերայի նշանակալի հանգուցակետը Օնիկ Հովակիմյանը համարում է Սարգիս Ստեփանյանի հաղթանակը Չեխիայի միջազգային պարաատլետիկայի առաջնությունում։
Ստեփանյանը F 55 դասակարգումում մասնակցել է գնդի հրում և սկավառակի նետում վարժություններին և երկու մրցաձևերով էլ գրանցել է լավագույն արդյունք՝ նվաճելով ոսկե մեդալ։
Այս հաղթանակը առանցքային նշանակություն ունեցավ, քանի որ հայաստանի պարաօլիմպիական խաղերի ֆեդերացիայի պատմության ընթացքում առաջին անգամ աշխարհի խաղերին մասնակցելու ուղեգիր ձեռք բերվեց։
Հովակիմյանի խոսքով սա այն արդյունք էր, որի համար պայքարել են տասնամյակով։
Մինչև այս հայաստանյան պարաաթլետները միջազգային մրցաշարերին մասնակցել են white card-երով, որը ենթադրում է զուտ մասնակցության թույլտվություն ։
Սարգիս Ստեփանյանի նվաճած ուղեգիրը նոր հնարավորությունների դուռ է բացում Հայաստանում պարաօլիմպիական մարզաձևերի զարգացման առաջ, որտեղ Օնիկ Հովակիմյանի յուրահատուկ մեթոդաբանությունը շարունակելու է չեմպիոններ կերտել՝ իր բացառիկ ներդրումը բերելով հայկական հաշմանդամային սպորտի զարգացման գործում։ Նրա համոզմամբ լավագույն արդյունքները դեռ առջևում են։
Լրագրող ՝ Տ. Մկրտչյան