
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կիրակի օրը հայտարարել է Եվրամիության հետ առևտրային համաձայնագիր կնքելու մասին, որի համաձայն մաքսատուրքերը կսահմանվեն 15%-ի մակարդակին։ Սա վերջ է դրել ԱՄՆ խոշորագույն առևտրային գործընկերոջ հետ հարաբերություններում մեկամսյա անորոշության շրջանին, գրում է NBC News-ը։
Ավելի վաղ Թրամփը սպառնացել էր մաքսատուրքերը բարձրացնել մինչև 30% (հուլիսի 12) և 20% (ապրիլի 2), սակայն վերջնական համաձայնագիրը նախատեսում է այդ դրույքաչափերի նվազեցում։
Ըստ Թրամփի, Եվրամիությունը մաքսատուրքեր չի սահմանի ամերիկյան ներմուծման վրա, և համաձայնագիրը «գոհացուցիչ է երկու կողմերի համար»։
Իր հերթին Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենը նշել է, որ պայմանագիրը կբերի կայունություն և կանխատեսելիություն, ինչը չափազանց կարևոր է Ատլանտյան օվկիանոսի երկու կողմերում գործող բիզնեսի համար։
Սակայն պողպատի վրա 50%-անոց մաքսատուրքը կմնա ուժի մեջ, ինչպես նաև հնարավոր են նոր մաքսատուրքեր դեղագործական արտադրանքի վրա, որի խոշոր մատակարարներից է Իռլանդիան։
Համաձայնագիրը նախատեսում է, որ ԵՄ-ն կհամաձայնի ձեռք բերել 750 միլիարդ դոլարի ամերիկյան էներգիա և մոտ 600 միլիարդ դոլարի ներդրում կատարել ԱՄՆ-ում (ներդրումների մանրամասները և ժամկետները դեռ պարզ չեն)։ Բացի այդ, ԵՄ երկրները նախատեսում են մեծ քանակությամբ ռազմական տեխնիկա գնել, թեև կոնկրետ գումարներ չեն նշվում։
Ըստ Թրամփի, պայմանագիրը կհանգեցնի եվրոպական շուկաների «բացմանը», որոնք նախկինում «գրեթե փակ էին»։ 2024 թվականին ԱՄՆ-ից ԵՄ ապրանքների ներմուծման ծավալը կազմել է գրեթե 400 միլիարդ դոլար։
Այս համաձայնագիրը կառուցվածքով նման է Ճապոնիայի հետ վերջերս հայտարարված առևտրային պայմանագրին, որտեղ ներմուծման մաքսատուրքերը նույնպես սահմանվել են 15%-ի մակարդակին, ինչը ցածր է Թրամփի նախկին սպառնալիքներից։
2024 թվականին ԵՄ-ից ներմուծման վրա ԱՄՆ-ի միջին մաքսատուրքը կազմել է ընդամենը 1,2%։
ԵՄ-ն ակտիվ բանակցություններ էր վարում ամերիկացի պաշտոնյաների հետ, սակայն հուլիսին Թրամփն անսպասելիորեն հայտարարեց մաքսատուրքերի մինչև 30% բարձրացման մասին, ինչը մտահոգություն առաջացրեց։ ԵՄ-ն պատրաստել էր պատասխան մաքսատուրքեր՝ մոտ 100 միլիարդ դոլարի չափով, որոնք կարող էին ազդել, օրինակ, Boeing ինքնաթիռների, ավտոմեքենաների, Կենտուկիի բուրբոնի և Լուիզիանայի սոյայի վրա։
Արդյունաբերական և գյուղատնտեսական խմբերը նախազգուշացրել էին, որ նման բարձր տուրքերը կարող են խիստ հարվածել գինու, պանրի և մակարոնեղենի գներին։
Թրամփը նախկինում սպառնացել էր դեղամիջոցների վրա 200%-անոց մաքսատուրքեր սահմանել։ ԱՄՆ առևտրի նախարար Հովարդ Լաթնիկը նաև հայտարարել է, որ առաջիկա շաբաթներին կարող են մաքսատուրքեր հայտարարվել կիսահաղորդիչների վրա։