HMS Northumberland-ը՝ 1679 թվականին կառուցված նավը, որը խորտակվել էր 1703 թվականի նոյեմբերին տեղի ունեցած աղետալի Մեծ փոթորկի ժամանակ, վեր է դուրս եկել և բացահայտել է ապշեցուցիչ հնագիտական գտածոներ, հաղորդում է The Guardian-ը։
Գտնվելով Քենթի ափերի մոտ, նավը տասնամյակներ շարունակ անվտանգ թաղված էր ավազի տակ։ Վերջին ավազի տեղաշարժերը բացահայտել են կորպուսի մեծ հատված, ինչը հնարավորություն է տվել անցկացնել մանրամասն ծովային հնագիտական հետազոտություններ։
Հետազոտությունը բացահայտել է բացառիկ լավ պահպանված կորպուս՝ բնօրինակ հեծաններով, ամրակներով, չբացված տակառներով, պղնձե կաթսաներով, յոթ երկաթյա թնդանոթներով և հազվագյուտ փայտե թնդանոթներով։ Տեղանքը անվանվել է «Ստյուարտի ժամանակի պարկուճ»՝ Մեծ Բրիտանիայի նավաշինարանի լավագույն պահպանված փայտե նավերից մեկը։
Հնագետները խոստովանում են, որ մրցում են ժամանակի դեմ։ Կորպուսը երկար ժամանակ թաղված էր ավազի տակ՝ պաշտպանելով այն էրոզիայից։ Բայց հիմա, երբ այն բաց է, այն արագորեն քայքայվում է ծովային օրգանիզմների և քիմիական գործընթացների ազդեցության տակ։ Վերականգնումը անհնար է լոգիստիկ և ֆինանսական սահմանափակումների պատճառով. մնացորդները կմնան իրենց տեղում։
Ամենակարևոր հարցերից են՝ ինչպես են կառուցվել նավերը Սեմյուել Պեպիսի ղեկավարությամբ Թագավորական նավատորմի արդիականացման դարաշրջանում, և ինչով են լցվել նավի վրա գտնվող պահեստային տարածքները խորտակման պահին։ Հնագետները հույս ունեն, որ նույնիսկ չբացված տակառները կարող են պարունակել պատմական արտեֆակտներ։
HMS Northumberland-ը երրորդ կարգի նավ էր (70 թնդանոթ), մասնակցել է 17-րդ դարի վերջի — 18-րդ դարի սկզբի կարևոր գործողություններին, այդ թվում՝ Բարֆլյորի (1692) և Վիգոյի (1702) ճակատամարտերին։ Դրա խորտակումը խլեց մոտ 220 անձնակազմի անդամների և ծովային հետևակի կյանք։
2017 թվականին խոսակցություններ էին շրջանառվում նավը «վտանգված» անվանակարգում ներառելու մասին, քանի որ ավազի շարժումը կրկին բացահայտեց մեծ տարածքներ։ 2020 թվականից հետո հետազոտությունները ցույց տվեցին, որ կորպուսի մոտ 3.5 մ-ը գտնվում է անմիջապես ծովի հատակին՝ կես մետրից պակաս ավազի շերտի տակ, որը շարունակում է տարվել։
Նավը բարձրացնելու որևէ միջոց չունենալով՝ հնագետները կենտրոնանում են լուսագրամետրիայի, մագնիսաչափության և բազմաճառագայթային սոնարի վրա՝ հնարավոր ամեն ինչ փաստաթղթավորելու համար։
Այսպիսով, HMS Northumberland-ը կրկին դառնում է բրիտանական նավաշինության պատմությունը հասկանալու հիմնական «կամուրջ». դրա ուսումնասիրությունը խոստանում է լույս սփռել այն բանի վրա, թե ինչպես են կառուցվել, հագեցվել և հանդերձվել թագուհի Աննայի դարաշրջանի նավերը։
