Քենիայում՝ Նյայանգա (Nyayanga) հնագիտական վայրում, գիտնականները հայտնաբերել են մինչև 2,6 միլիոն տարեկան քարե գործիքներ, որոնք շրջում են հին մարդանմանների՝ պլանավորելու ունակության մասին, մեր պատկերացումները գրում է Live Science-ը։
Խոսքը ոչ թե մանր գտածոների, այլ Օլդուվայան մշակույթի 401 գործիքի մասին է, որոնք պատրաստված են ոչ տեղական ծագման քարից. քարերի մեծ մասը բերվել է մոտ 10 կմ հեռավորությունից, ինչը 600 000 տարով ավելի վաղ է, քան հնարավոր էր համարվում։
Նյութերի նման ընտրությունը պարզապես հմտություններ չի պահանջում. սա վառ նշան է այն բանի, որ հին արարածները տիրապետել են շրջակա լանդշաֆտի քարտեզին և նախապես պլանավորել են անհրաժեշտ ռեսուրսների արդյունահանումը։
Ըստ հնէամարդաբան Ռիք Փոթսի, սա ոչ թե պարզապես գործիքների ստեղծում է, այլ ռեսուրսների դիտավորյալ տեղափոխում սննդի աղբյուրների մոտ։
Համեմատության համար նշենք, որ ժամանակակից շիմպանզեները քարերը տեղափոխում են ընդամենը 2 կմ, այն էլ՝ աստիճանաբար։ Իսկ հին գործիքային տեխնոլոգիաներն ավելի գիտակցված մոտեցում և ավելի բարդ ճանաչողական ունակություններ են պահանջում։
Հետաքրքիր է, որ այս գործիքների ստույգ պատրաստողը հայտնի չէ. հնարավոր է՝ դրանք եղել են Homo-ի ներկայացուցիչները, կամ գուցե Paranthropus-ի։ Հայտնաբերման վայրում գտնվել են Paranthropus-ին վերագրվող մնացորդներ, ինչը ընդլայնում է այս տեխնոլոգիական նորարարության հնարավոր հեղինակների շրջանակը։